- Ερ: Τι είναι ο Παιδικός Στραβισμός και σε ποια ηλικία του παιδιού εμφανίζεται;
Με τον όρο παιδικός Στραβισμός αναφερόμαστε στην κατάσταση εκείνη κατά την οποία τα μάτια δεν διατηρούν την ευθεία θέση τους, αδυνατούν δηλαδή να εστιάσουν. Ο στραβισμός μπορεί να εμφανιστεί από τους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού όταν αυτό ξεκινήσει να εστιάζει ή στα επόμενα χρόνια της ζωής του. Αυτό εξαρτάται από το είδος του στραβισμού που αναπτύσσεται.
- Ερ: Στραβισμός είναι το «τεμπέλικο μάτι» ή μιλάμε για κάτι διαφορετικό;
Το «τεμπέλικο μάτι» είναι αυτό που επιστημονικά ορίζεται ως αμβλυωπία. Αποτελεί ξεχωριστή διάγνωση από τον στραβισμό. Είναι όταν η όραση στο ένα ή και στα δύο μάτια δεν έχει αναπτυχθεί κατά την κρίσιμη περίοδο ανάπτυξης της όρασης, με αποτέλεσμα να έχουμε χαμηλή όραση, ποιοτική και ποσοτική. Η αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι) μπορεί να είναι αποτέλεσμα του στραβισμού.
- Ερ: Ποια συμπτώματα έχει ένα παιδί με στραβισμό; Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου έχει στραβισμό;
Στα μικρά παιδιά το μόνο σύμπτωμα είναι η εικόνα του παιδιού, δηλαδή το περιβάλλον του παιδιού αντιλαμβάνεται στην εμφάνισή του ότι το ένα ή και τα δύο μάτια ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή και επί μονίμου βάσεως δεν είναι σε ευθεία θέση. Όταν τα δύο μάτια δεν ορθοφορούν, δηλαδή δεν είναι ευθυγραμμισμένα, τότε αποστέλλονται στον εγκέφαλο δύο εικόνες και αναπτύσσεται αυτό που ονομάζομαι «διπλωπία». Για αυτό και άτομα μεγαλύτερων ηλικιών με στραβισμό αναφέρουν διπλή όραση. Αντίθετα ο εγκέφαλος των παιδιών μαθαίνει να αγνοεί την εικόνα από το μάτι που «στραβίζει» έτσι δεν υπάρχει διπλωπία. Άρα το παιδί δεν θα εκφράσει ένα υποκειμενικό σύμπτωμα.
- Ερ: Ποιες αιτίες προκαλούν τον στραβισμό;
Για να βρίσκονται τα μάτια στην σωστή ευθεία θέση χρειάζεται συνεργασία των 6 μυών κάθε ματιού με τον εγκέφαλο. Όταν αυτή πάψει να υπάρχει, τότε εμφανίζεται ο στραβισμός. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές. Κάποιες βασικές είναι νευρολογικής, προσαρμοστικής, παραλυτικής αιτίας.
- Ερ: Πως θεραπεύεται ο Στραβισμός; Θεωρείται η επέμβαση ως η μόνη ενδεδειγμένη θεραπεία για τον στραβισμό;
Υπάρχουν διάφορες θεραπείες για το στραβισμό με τη κάθε μία να είναι προσαρμοσμένη στο είδος του στραβισμού που εμφανίζεται. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι συντηρητικές με χρήση γυαλιών, πρισμάτων, κλείσιμο των ματιών για διόρθωση της αμβλυωπίας, ορθοπτικές ασκήσεις ή και οι επεμβατικές όπως είναι οι ενέσεις Botox ή χειρουργική επέμβαση στους εξωφθάλμιους μυς.
- Ερ: Είναι αλήθεια ή όχι πως όσο πιο νωρίς διαγνωσθεί ο στραβισμός, δηλαδή όσο πιο μικρό είναι το παιδί τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική είναι η θεραπεία για τη διόρθωση; Σε ποια ηλικία υποβάλλεται το παιδί σε επέμβαση;
Όταν αναφερόμαστε σε στραβισμό ενηλίκων, αυτός μπορεί να διορθωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εφόσον και αν ο ασθενής δεν ανέχεται τις συντηρητικές μεθόδους με πρίσματα ή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τις συντηρητικές μεθόδους. Στα παιδιά όταν υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις για χειρουργική επέμβαση, συστήνεται να γίνεται νωρίς προκειμένου να διασφαλιστεί η διόφθαλμη και στερεοσκοπική όραση του παιδιού μειώνοντας τον κίνδυνο για «τεμπέλικο μάτι». Κάποιες περιπτώσεις μάλιστα απαιτούν χειρουργική παρέμβαση πριν την ηλικία του ενός έτους.
- Ερ: Μετά το χειρουργείο χρειάζεται κάποια άλλη θεραπεία για να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα για την όραση του παιδιού;
Μετά την ολοκλήρωση της χειρουργικής επέμβασης ο κάθε ασθενής πρέπει να βρίσκεται σε επαφή με τον οφθαλμίατρό του για πιθανές επιπλέον θεραπείες όπως ορθοπτικές ασκήσεις ή κλείσιμο ματιού.
- Ερ: Στην περίπτωση που ο θεράπων ιατρός κρίνει πως μόνο χειρουργικά μπορεί να διορθωθεί το πρόβλημα τότε χρειάζεται και δεύτερη επέμβαση;
Μετά από την πρώτη επέμβαση υπάρχει η πιθανότητα για επαναληπτική επέμβαση χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο.
- Ερ: Ποιες συμβουλές δίνετε ως ειδικός στους νέους γονείς;
Ένας νέος γονιός χρειάζεται να είναι δίπλα στο παιδί του. Με βάση τις συστάσεις της Αμερικάνικης Εταιρείας Παιδοοφθαλμολογίας, συστήνεται όπως ένα παιδί ολοκληρώσει προληπτική οφθαλμολογική εξέταση στην ηλικία 9-12 μηνών, 3 ετών και πριν το σχολείο. Έτσι μειώνονται οι πιθανότητες να μην έχει διαγνωσθεί κάτι, αλλά και να αντιμετωπιστεί σύντομα οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την όραση του παιδιού. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να εξασφαλίσουμε καλή, ποσοτικά και ποιοτικά, όραση στα παιδιά.